Geheugentraining

Al het vroegere stampwerk ten spijt, als het op jaartallen aankomt ervaar ik al snel een (groot) zwart gat. Laat mij de ervaringen, beelden en omstandigheden maar oproepen. Voor de harde cijfers kijken ik liever naar mijn gesprekspartner. ’Ik ben nu eenmaal slecht met getallen’, is mijn weinig steekhoudende argument.

Internet
De noodzaak van parate kennis is door internet op de achtergrond geraakt. Als je even iets niet weet, is het snel en eenvoudig te googlen. Met een paar keer doorklikken kom je zelfs meer te weten dan je wilde. Toch is het belang van ‘weetjes’ niet minder geworden. Ze helpen bij het begrijpen van huidige gebeurtenissen. Neem het Midden-Oosten met al haar turbulentie: nieuwe incidenten vallen een stuk makkelijker op z’n plek met een tijdlijn in gedachten.

Extern geheugen
Met de intrede van het register in de middeleeuwen, heeft het externe geheugen de overhand gekregen. Daarvoor floreerden allerlei geheugentechnieken. De Romeinen maakten bijvoorbeeld gebruik van visualisaties. Zij sloegen beelden op in voor hen bekende ruimtes. Denk aan je eigen woning die je in gedachten vult met beelden die datgene wat je wilt onthouden vertegenwoordigen. Joshua Foer schrijft hierover in zijn boek ‘Het Geheugenpaleis’. De crux bij deze methode is saaie informatie zo kleurrijk mogelijk maken en dus moet je obscene, grappige en bizarre beelden creëeren. Zo beeldt hij zich bij het onthouden van een boodschappenlijst een naakte Claudia Schiffer in, zwemmend in een tobbe Hüttenkäse. Het gaat hem vanzelfsprekend alleen om het zuivelproduct, de sappige context eromheen maakt het memoriseren makkelijker. Foer daagt de lezer uit om mee te experimenteren en inderdaad: het werkt. Punt is wel dat deze manier veel tijd en ‘gebouwen’ kost: waar haal ik al die huizen vandaan om informatie in op te slaan?

Aandacht
Volgens Foer kan iedereen zijn geheugen (tot indrukwekkende proporties) oprekken. Puur een kwestie van oefenen. Een sleutelrol is daarbij weggelegd voor het begrip aandacht. Het verwerken van informatie vraagt oplettendheid, of het nu gaat om het onthouden van een nieuwe naam (denk aan een eerste kennismaking met nieuwe collega’s), het onthouden van een (complexe) cijferreeks of het opzoeken van een jaartal op internet. 

Voor hem is het niet de vraag of, maar wanneer je start met extra geheugentraining: “onthouden is een menselijke vaardigheid om te koesteren. Hoe we de wereld waarnemen en hoe we erin handelen, komt voort uit hoe we onthouden en wat we onthouden. Onze herinneringen maken daarnaast wie we zijn. Als je je leven wilt (bij)sturen, moet je gewoonten, oftewel het netwerk van je geheugen, veranderen.”
Tot zover mijn argument: eens kijken hoe ik obsceen ik jaartallen kan maken.